NEN 3140 wettelijk verplicht (?):

U zult zich afvragen waarom NEN-EN 50110/NEN 3140 (kortweg NEN 3140) toegepast moet worden en of de norm nu wel of niet verplicht is en waar dat staat. Op zich is deze vraag zeer terecht omdat NEN 3140 nu eenmaal een verplichtend karakter heeft. Zo kunnen lokale overheden, verzekeraars en/of zelfs zakelijke overeenkomsten met opdrachtgevers (Vca-certificatieschema)  u hiertoe verplichten. Het werken met of aan elektrotechnische installaties is nooit zonder gevaar, maar zullen tot een minimum beperkt dienen te worden. In de meeste installaties schuilen risico’s die veelal “onzichtbaar” zijn maar snel kunnen leiden tot brand, productieverlies, letsel of zelfs erger. Wat is de toegevoegde waarde van NEN 3140 en wat kunnen de consequenties zijn van het niet (goed) toepassen hiervan?

Een ondernemer is verplicht zijn machines, gereedschap en installaties periodiek volgens deze normering te laten inspecteren. De Nederlandse Arbowetgeving verplicht werkgevers om beleid te voeren dat erop gericht is een veilige situatie te waarborgen. De Arbowetgeving geeft zelf geen praktische invulling wat een veilige installatie is en hoe het veilig werken moet worden uitgevoerd, maar verwijst naar een aantal normen op dat gebied.

Als het gaat om de elektrotechnische veiligheid wordt hierbij o.a. verwezen naar de NEN 3140, hier zijn de veiligheidseisen vastgelegd voor het gebruiken en het werken aan de elektrische installaties. Tevens wordt hierbij ook naar de veiligheid van de directe omgeving gekeken voor personeel of eventuele bezoeker(s). Deze norm is dus een goed middel om aan de wet te voldoen en blijft juridisch de sterkste manier voor ondernemers om aan te kunnen tonen aan de Arbo-verplichtingen te hebben voldaan. Ontstaat er vervolgens onverhoopt toch een ongeval met een elektrotechnische oorzaak, dan is er juridisch vrijwel geen sterkere methode om deze zorgplicht aan te tonen.

De Arbeidsomstandighedenwet schrijft namelijk een aantal algemene verplichtingen voor, onderstaand vindt u een korte samenvatting hiervan:  

   -  Waarborgen van veiligheid, gezondheid en het welzijn van alle werknemers of gebruikers binnen de organisatie.
   -  Toezicht op naleving van de huidige (Arbo)wetgeving, waaronder het kunnen garanderen van de elektrische veiligheid. De arbeidsinspectie zal bij controle onder meer de NEN 3140 normering toepassen.
   -  Bij het niet naleven van de Arbowet, kan de arbeidsinspectie eisen opleggen variërend van een eis tot naleving, een geldboete opleggen en zelfs een proces verbaal opmaken. Bij “direct gevaar” zal het werk zelfs stil gelegd kunnen worden.

Een zorgsysteem volgens NEN 3140 is dé manier om daar invulling aan te geven, zeker ook vanuit bedrijfseconomisch oogpunt is de betrouwbaarheid beter gewaarborgd.

Installatieverantwoordelijke:

De installatieverantwoordelijke binnen de onderneming is verantwoordelijk voor het veilig maken en houden van de elektrotechnische installatie en de bedrijfsvoering daarvan. Deze verantwoordelijke dient schriftelijk door de werkgever te worden aangewezen, zelfs als deze persoon niet voldoende technisch onderlegd is (een specialisten- of middenkaderopleiding elektrotechniek). Deze persoon kan dan bepaalde taken door een externe partij laten verzorgen maar blijft uiteindelijk wel verantwoordelijk.

Indien uw keuze op Teus Vlot Scheepselektro BV voor het verzorgen van deze keuring is gevallen, kunnen wij met één van onze erkende keurmeesters de keuring en inspectie voor u verzorgen. Onze keurmeester zal naast de voorgeschreven visuele inspectie, tevens d.m.v. een testtoestel diverse testen en beproevingen uw installatie of gereedschap keuren en van de juiste documentatie voorzien. Laatstgenoemde zijn de product-specifieke certificaten (op basis van eigen identificatienummer), voorzien van ondertekening van onze keurmeester en alle relevante informatie digitaal samengevat op een cd-rom. Elk gekeurd item wordt na goedkeuring voorzien van een NEN 3140 keuringssticker, waar tevens de uiterlijke herkeuringstermijn is weergegeven.

Keuringsfrequentie:

Een essentieel middel om ervoor te zorgen dat uw installatie tijdens gebruik veilig is en blijft, is een periodieke inspectie. De werkgever is hier primair voor verantwoordelijk, maar in de praktijk wordt dit meestal gedelegeerd naar de installatieverantwoordelijke.

De interval van de inspecties, de zogenaamde keuringstermijn, wordt ook bepaald door de installatieverantwoordelijke (IV’er) van uw bedrijf en doet dat aan de hand van de betreffende tabel uit die NEN3140. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de risicoanalyse van het bedrijf of die van de directe omgeving. De verantwoordelijke zal schriftelijk moeten vastleggen wat en wanneer dit gaat gebeuren. Wij kunnen u hier desgewenst in adviseren. De keuringsfrequentie kan per bedrijf sterk verschillen, maar over het algemeen is dit de gemiddelde uitkomst:

    - bedrijfsinstallaties eens in de 5 jaar
    - grote machines afhankelijk van het gebruik: 1 tot enkele jaren
    - kantoormaterieel zoals computerapparatuur: 3 jaar
    - elektrische arbeidsmiddelen, waar deze zich ook bevinden (werkplaats, keuken, kantine, gereedschapskoffer of service bus) - elk jaar. Bij intensief gebruik kan de termijn korter zijn!

Om u een indruk te verschaffen voor uw bedrijfsspecifieke keuringstermijn, kunt u hier kijken en een berekening maken. Op deze site kunt u overigens nog veel meer informatie terugvinden m.b.t. de NEN3140.

Voorbeelden van elektrische apparaten of installaties:

Elektrische arbeidsmiddelen zijn bijvoorbeeld: boormachines, koffiezetapparaten, koelkasten, haakse slijpers, verlengsnoeren, stofzuigers, magnetrons, haarföhns, tafelcontactdozen, soldeerbouten, laders van accuboormachines, haspels, verlengkabels, zaagmachines en ovens. Kortom: Alles waar een stekker aan zit. Bij wisselspanning geldt dit tot 1000Vac (over het algemeen 230 als 400 Volt) en bij gelijkspanning zelfs tot 1500Vdc.